Aniela Pająkówna

Aniela Pająkówna

Opracowała Kinga Wojnicka



Aniela Pająkówna przyszła na świat w 1864 r. w galicyjskiej Medyce, zmarła w 1912 r. w Paryżu. Polska artystka i malarka. Matka Stanisławy Przybyszewskiej. 

Młodość 
Młoda artystka kształciła się w Krakowie, Paryżu oraz Monachium. Solidną edukację otrzymała dzięki wsparciu finansowemu pracodawców jej ojca. Państwo Pawlikowscy, nazywani Medyceuszami z Medyki, wysłali ją między innymi na takie uczelnie jak Académie Julian i Académie Colarossi. To oni zaszczepili w niej ciekawość wobec dzieł literackich i artystycznych. Traktowali ją jak członka rodziny. Ojciec Anieli pracował jako stangret. Poza tym, że Pawlikowscy wykształcili Anielę, to przyznali jej również rentę w wysokości 150 florenów miesięcznie. Pieniądze te miały wystarczyć jej na spokojne życie i ciągłe rozwijanie talentu artystycznego.



Cyganka

Działalność artystyczna 
Pierwsza wystawa prac Anieli Pająkówny odbyła się we Lwowie w 1886 r. Debiut artystki odbył się w Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych. Później swoje obrazy prezentowała też w Krakowie. Malarka wystawiała także poza granicami Polski: w Paryżu, czy Wiedniu. We Lwowie otworzyła swoją pracownię w 1891 r. Tam przyjmowała zamówienia na obrazy, w tym portrety. 

Życie prywatne 
Aniela nie miała szczęścia do mężczyzn, którzy wykorzystywali jej dobrą pozycję. Była atrakcyjnym łupem ze względu na posag przyznany przez Pawlikowskich oraz miesięczną rentę. Pierwszym mężczyzną, który ją oszukał był Antoni Potocki. Pożyczyła mu 9 tysięcy florenów (cały swój posag) na założenie własnego pisma literackiego. Mężczyzna wziął pieniądze, ale nigdy nie podjął się realizacji planu, niedługo późnieju wyjechał ze Lwowa i słuch po nim zaginął. Miłością jej życia i jednocześnie największą zmorą był jednak Stanisław Przybyszewski. Z tym młodopolskim pisarzem spotkała się po raz pierwszy we Lwowie. Aniela wdała się w romans ze Stanisławem, który już wtedy był żonaty z Dagną Juel. Dodatkowo Stanisław był ojcem pięciorga dzieci (z różnych związków). Mężczyzna bez oporów prosił Anielę o wsparcie finansowe. Aniela nie potrafiła odmówić jego licznym prośbom o pożyczki. 1 października 1901 r. Aniela urodziła mu córkę. Nadała jej imię Stanisława. Mimo, że niedługo wcześniej zmarła żona Przybyszewskiego, ten nie miał zamiaru wiązać się z Anielą ani pomóc jej w wychowaniu Stanisławy. Ponieważ posiadanie nieślubnego dziecka wiązało się z ostracyzmem społecznym, Aniela straciła pozycję towarzyską, została też wykluczona z kręgów zawodowych. Popadła wraz z córką w nędzę. Nigdy nie zdecydowała się na oddanie córki do ochronki lub sierocińca.. Wybrała ostracyzm i niesławę. Mimo, że ciągle była aktywna malarsko, to jej prace przestały być wystawiane.  W tym czasie Przybyszewski poślubił Jadwigę Kasprowiczową. Aniela wraz z córką często zmieniała miejsce zamieszkania. W 1907 r. przeniosły się do Wiednia, następnie osiadły w Zurychu, potem Monachium, aż wreszcie w Paryżu. Aniela Pająkówna zmarła na zapalenie płuc w 1912 r. W dniu śmierci miała 48 lat. Jej córka została dramatopisarką, napisała między innymi Sprawę Dantona. Całe swoje życie wspominała matkę, jej wytrwałość i talent. Do dzisiaj zachowało się niewiele prac Anieli. Większość obrazów spłonęła w pożarze w czasie powstania warszawskiego. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Kolorowanka wykonana na podstawie autoportretu Anieli Pająkówny z córką
Kolorowanka do pobrania dostępna pod linkiem: https://kulturalniplus.pl/ccoloringbook/12 
Link do odstresowanek: https://kulturalniplus.pl/dzieci-mlodziez/odstresowanki

Źródła obrazów:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Aniela_Paj%C4%85k%C3%B3wna 
https://commons.m.wikimedia.org/wiki/File:Aniela_Paj%C4%85k%C3%B3wna_-_Cyganka_(2).jpg